De Fed-Bike gaat hard!
22 oktober 2024Update financiële markten, oktober 2024
Heel Nederland maakt zich druk over de snelle fatbikes. Vooral jongeren maken de wegen onveilig op deze ‘fietsen’ met dikke banden. In de VS rijdt Jerome Powell ondertussen ook hard op zijn Fed-bike. Het was mede dankzij de renteverlaging van de president van de Amerikaanse centrale bank (=de Fed) dat het derde kwartaal voor beleggers alsnog een mooi kwartaal werd. Want na een goede start van het kwartaal was er eind juli een felle dip voor aandelen. In Japan daalde de beurs na een onverwachte renteverhoging door de centrale bank kortstondig met 12% en de rest van de wereld schrok eventjes mee.
Veel landen in de wereld hebben met dalende inflatie te maken en verlagen dus de rente, maar in Japan kampt men na jarenlange deflatie juist met hogere prijzen. Verder besloot de Chinese overheid eind september de kwakkelende economie een zetje in de rug te geven. Naast monetaire steun werd ook een enorm fiscaal stimuleringspakket aangekondigd. Dit alles was voor zowel aandelen- als obligatiebeleggers wereldwijd reden om extra gas te geven.
Aandelen: even schrikken en weer door
Voordat er nieuwe records werden neergezet, kenden aandelen dus een aanzienlijke dip midden in het derde kwartaal. Recessieangst in de VS, de gevolgen van de renteverhoging in Japan en twijfels over de hoge waarderingen van Amerikaanse technologieaandelen zorgden voor deze korte correctie. Maar meevallende macro-economische cijfers in de VS, de renteverlagingen door de ECB en de Fed en de acties van de Chinese overheid deden het sentiment in augustus gelukkig ook snel weer draaien. Uiteindelijk voegde het mandje wereldwijde aandelen wederom 2,4% toe aan het jaarrendement. De wereldwijde aandelenindex kwam daarmee tot het einde van het derde kwartaal uit op een rendement van 17,4% in 2024 (in euro). Aandelen in opkomende markten en in Azië stegen het hardst, gevolgd door de aandelen in Europa. De VS kende voor de afwisseling het laagste kwartaalrendement. Grote winnaar was overigens de beurs in China, die maar liefst met 18,7% (in euro) steeg in het kwartaal. Hierbij wel opgemerkt dat deze opleving van start ging vanaf een zeer laag niveau.
Obligaties: lagere inflatie stuwt koersen
De rendementen op obligaties waren de afgelopen drie maanden nog beter dan die van veel aandelenindices. Reden hiervoor was de daling van de marktrente. De rente van langlopende obligaties daalde op de vrees voor een mogelijke recessie in Europa en de VS, maar ook vooral door meevallende inflatiecijfers. Hoe langer de looptijd van de obligaties, hoe hoger de koersstijging als gevolg van deze rentedalingen. Vooral staatsleningen hebben gemiddeld langere looptijden en deze profiteerden dan ook het meest. In Europa was het rendement van deze categorie +4,0%. Bedrijfsleningen kennen gemiddeld een kortere looptijd waardoor het positieve koerseffect van rentedalingen dan minder is (+3,3%). Voor geheel 2024 doen bedrijfsleningen het overigens nog wel beter dan staatsleningen. De goudprijs denderde ook weer door en stond aan het einde van het derde kwartaal 9% hoger. De lagere rente en de aanhoudend geopolitieke spanningen droegen hier aan bij. Een beetje tegen de verhouding in verloor de olieprijs meer dan 20% van zijn waarde.
Rendementen beleggingscategorieën
In onderstaande tabellen is een overzicht opgenomen van de gerealiseerde rendementen van diverse beleggingscategorieën in euro. In lichtblauw zijn de rendementen over de verslagperiode weergegeven (derde kwartaal 2024). In het donkerblauw staan de rendementen van de beleggingscategorieën in het lopende jaar 2024 (tot en met het derde kwartaal).
Verwachting
De wereldwijde economie leek in de zomer wat te verzwakken en dat baarde beleggers een korte periode zorgen. Al vrij snel bleek dat deze zorgen onterecht waren. Economische cijfers zijn gemengd, maar de basis blijft redelijk. Het gaat in Europa en in de Verenigde Staten weliswaar allemaal wat moeizamer, maar van een serieuze terugval lijkt geen sprake. Centrale bankiers blijken daarnaast voor een goede ruggensteun te zorgen als er dan toch problemen opduiken. En naast de renteverlagingen in Europa en in de VS zagen we in China dat de overheid er ook nog een schepje boven op kan doen. Voor beleggers is de wetenschap van al deze steunmaatregelen een prettige gedachte voor de komende tijd.
Gaat de Fed-Bike te hard?
De vraag is alleen wel of Jerome Powell op zijn Fed-bike niet wat te enthousiast is geweest met zijn renteverlaging. De Fed verlaagde, na een periode van rentestijgingen, de rente met 0,5%, terwijl de werkgelegenheid nog altijd erg hoog is. De inflatie is weliswaar gedaald, maar ligt nog altijd boven het door de Fed gewenste ‘normale’ niveau van 2%. De vraag is dus of ze de rente niet te vroeg aan het verlagen zijn. Een heropleving van de inflatie ligt anders op de loer. In Europa lijkt de ECB misschien juist wel te traag met het verlagen van de rente. Een aantal grootmachten in de EU, zoals Frankrijk en Duitsland, heeft het economisch zwaar. Meer renteverlagingen liggen daarom in Europa in het verschiet. Wij denken dat de steun van de centrale banken, eventueel in combinatie met steun vanuit overheden, de Westerse economieën overeind zullen houden. De sterk gedaalde inflatie maakt dit mogelijk. Wel zal de inflatie op een structureel hoger niveau liggen dan vóór de coronaperiode.
Meer beleggen in small- en midcaps
De economische ontwikkelingen zijn op dit moment met meer onzekerheden omgeven. Aandelenkoersen zijn daarom beweeglijker dan voorheen. Zeker voor duurdere aandelen waar de koersen flink vooruit zijn gelopen op de bedrijfswinsten. Deze zogenaamde hoge waarderingen concentreren zich met name in de Verenigde Staten en dan specifiek binnen de technologie-aandelen. De bomen groeien echter ook hier niet tot in de hemel en de superieure winstgroei van deze bedrijven begint af te vlakken. Daarentegen zien andere bedrijven, in bijvoorbeeld de S&P500, de bedrijfswinsten juist verbeteren. In het bijgevoegde plaatje is de winstgroei van de zogenaamde Magnificent 7 afgezet tegen de andere 493 bedrijven in de S&P500. Daarbij komt dat de waardering van deze 493 bedrijven gemiddeld (veel) lager is dan de markt. Voor kleinere en middelgrote bedrijven is dit vaak nog meer het geval. Door de opname van small caps denken wij meer stabiliteit in de portefeuilles aan te brengen. Daarnaast vinden wij een brede spreiding in portefeuilles van groot belang. Nog altijd wordt de wereldindex immers gedomineerd door slechts een handjevol bedrijfsnamen. Deze bedrijven zijn weliswaar zeer winstgevend, maar tegelijkertijd ook stevig aan de prijs.
Versteiling van de rentecurves zet door
In Europa en in de Verenigde Staten zagen we de laatste jaren een zogenaamde omgekeerde (inverse) rentecurve. De korte rente is daarbij hoger de lange rente (zie plaatje). Vooral in de eindfase van een oververhitte economie en in tijden van hoge inflatie zien we deze vorm van de rentecurve. Inmiddels is de economie afgekoeld en is de inflatie gedaald. De financiële markten zijn dan ook weer op weg naar een zogenaamde “normale rentecurve”, waarbij de korte rente lager is dan de lange rente.
Dit is op dit moment vooral het gevolg van de dalende korte rente en niet zozeer door een stijging van de lange rente. Naar onze mening is het grootste risico voor obligatiebeleggers de opleving van de economische groei en van de inflatie. Dat betekent dat de lange rente weer zou kunnen stijgen. De rentecurve wordt dan steiler en met name obligaties met een langere looptijd dalen dan in waarde. Wij beleggen daarom nog vooral in obligaties met korte tot middellange looptijden. De rentevergoedingen zijn daar aantrekkelijk en bieden een goede basis voor een stabiel obligatierendement. Ook vinden wij bedrijfsobligaties nog altijd interessanter dan staatsleningen. De gematigde economische groei houdt bedrijven gefocust op een goede kwaliteit van de balans.
Helm op verstandig?
Het klimaat is momenteel dus relatief gunstig voor beleggers, maar op geopolitiek vlak zijn er wel de nodige zorgen. De situatie in het Midden-Oosten is bijvoorbeeld behoorlijk dreigend. Dat is voor de stabiliteit in de wereld en vooral de olieprijs niet bevorderlijk. In de VS staan we aan de vooravond van de verkiezingen en de strijd tussen de Republikeinen (Donald Trump) en de Democraten (Kamala Harris) is ongemeen spannend. Of de uitkomst impact heeft op financiële markten valt nog te bezien en is mede afhankelijk of er grote veranderingen plaatsvinden in de samenstelling van de Amerikaanse senaat en het congres. Met de rendementen van zowel aandelen als obligaties is het in 2024 tot op heden hard gegaan. En als het snel gaat, neemt de kans op ongelukken toe. Misschien is het voor beleggers daarom, net als jongeren op de fatbikes, verstandig om in de komende tijd een helm te gaan dragen. Wij dragen deze helm in ieder geval figuurlijk door in de portefeuilles voor brede spreiding over, maar ook binnen, diverse beleggingscategorieën te zorgen.
